Σύλλαμος

Οικισμός της κοινότητας Βασιλιών, 7 χλμ από το κέντρο του Ηρακλείου σε υψόμετρο 200 μέτρων.
Σε συμβόλαια του Φεβρουαρίου του 1193 του συμβολαιογράφου Leone Oreste αναφέρεται ότι, ο Leone Stavrakiotis και Costa Psilos πωλούν αντί 8 νομίσμάτων (nomismata) δύο αμπέλια των, κείμενα στο χωριό Sillamo, στην τούρμα της Βόρειας Μεσαράς (della turma della Messarea settentrionale) τον σημερινό νομό Ηρακλείου. (Βλ. Silv. Borsari, Il Dominio Veneziano a Creta, 1963, σ.19).
Η Σύλλαμος αναφέρεται και σε συμβόλαιο του 1271, του συμβολαιογράφου του Χάντακα Pietro Scardon, ότι ο Iacobus Belcusinus, κάτοικος in casali Sillamo, αναλαμβάνει την υποχρέωση να παραδώσει στον Nic de Caridi κάτοικο Χάντακα, ποσότητα καλού κρητικού τυριού, όπως εκείνο του Μεραμπέλου, την αξία του οποίου έλαβε (Βλ. Ant. Lombardo, Documenti della colonia veneziana, de Creta, 1942, σ. 11).
Με τη συνθήκη του 1265 η Σύλλαμος δόθηκε ως φέουδο στο Θεόδωρο Χορτάτση και στους υιούς του (Βλ. Στ. Ξανθουδίδη, Ενετοκρατία κ.λ.π. σ. 47).
Sillamo αναφέρεται και σε έγγραφο του Δουκικού Αρχείου του Χάντακα του 1379 (Βλ. El. Santschi, Regestes des arrets civils etc., σ. 216)
Στην επαρχία Τεμένους αναφέρεται από τον Καστροφύλακα (Κ101) Silamo Catto με 86 kai Silamo Apano με 69 κατοίκους το 1583.
Στην απογραφή του Βασιλικάτα το 1630 (Μνημεία Κρητ. Ιστ. V, σ. 117) υπάρχει αναφορά σε δύο οικισμούς, Silamo Apano και Silamo Cato.
Στην Τουρκική απογραφή του 1671 αναφέρονται και πάλι οι δύο οικισμοί με 8 χαράτσα, (Ν. Σταυρινίδη, Μεταφράσεις Β', σ.128).
Στην αιγυπτιακή απογραφή του 1834 αναφέρεται ο οικισμός Silamos (Pashley, Travels in Crete, II, 318) με 10 Χριστιανικές οικογένειες.
Το 1881 η Σύλαμος ανήκει στον δήμο Αρχανών με 3 Χριστιανούς και 30 Τούρκους κατοίκους.
Το 1900 στον ίδιο δήμο με 28 κατοίκους.
Το 1920 και 1928 δεν αναφέρεται.
Το 1940 ανήκει στην κοινότητα Βασιλιών με 122 κατοίκους, το 1951 με 100 κατοίκους, το 1961 με 83 και το 1971 23 κατοίκους.
Στην απογραφή του 1981 είχε 18 μόνιμους κατοίκους.

πηγή: http://www.radiokrites.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=939:2010-07-05-17-18-13&catid=100:2010-04-27-13-03-26&Itemid=71