Το άρρωστο άλογο

.
Σαν σήμερα (1-2-1940) έφυγε από ανακοπή καρδιάς ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου. Ασφαλώς, τα «Ψηλά Βουνά» είναι το εμβληματικό του έργο, αφού εισήγαγε τη δημοτική στο σχολείο και γι’ αυτό μετά την ανάληψη της εξουσίας από τους αντιβενιζελικούς (το 1920) αποσύρθηκε και κάηκε δημόσια μαζί με όλα τα σχολικά βιβλία της Μεταρρύθμισης.
Στο τέλος της ανάρτησης παραθέτω ένα μικρό ηχητικό δείγμα του Αναγνωστικού αυτού (Γ΄ Δημοτικού), όπου στις αρχές του 20ού αιώνα αναδεικνύει ο Παπαντωνίου την οικολογική συνείδηση, που —1 αιώνα μετά—παλεύουμε ακόμη να διαμορφώσουμε!
Ωστόσο, νιώθω την ανάγκη να εστιάσω και στο πιο κάτω αφήγημα από το βιβλίο του «Πεζοί Ρυθμοί», που με είχε συγκινήσει, όταν το βρήκα στα φοιτητικά μου χρόνια σε παλαιοπωλείο. Σημειωτέον ότι τα ζώα στα μαγκανοπήγαδα τα πρόλαβα στην Πάρο και αλλού:

Το άρρωστο άλογο

Στην αγορά του Σαββάτου τ’ άλογα που ήταν για πούλημα μιλούσαν κάτου απ’ τη λεύκα για τη ζωή τους. Κι ένα κόκκινο άλογο, κουρασμένο, με το κεφάλι χαμηλά, τους διηγιόταν τα θαυμάσια των ταξιδιών του.
Κάμπους απέραντους στο λιοπύρι εδιάβηκε, δασωμένες ρεματιές με κελαηδιστό νερό το ξεκούρασαν. Σε παρθένα χιόνια βυθίστηκαν τα πέταλά του —από θύελλες μαστιγώθηκε, σε λαμπρές φωτιές εστέγνωσε— στη ζέστη παχνιών αρχοντικών κοιμήθηκεν ύπνο βαθύ. Για τον καβαλάρη του μιλούσεν ώρα πολλή και για τις πολιτείες που τον χαιρετούσαν από μακριά με τους θόλους των και τα καμπαναριά των...
— Παράξενο! του είπαν. Έτσι άρρωστο και κοκαλιάρικο δοκίμασες τέτοιες δόξες;
— Είν’ αλήθεια, είπε τ’ άλογο, πως σ’ όλη μου τη ζωή με δεμένα τα μάτια γύριζα μαγκανοπήγαδο. Μα ο Θεός ήξερε να τιμωρήσει τον άνθρωπο που με σκλάβωσε — χαρίζοντάς μου τη φαντασία.

ΑΠΟ ΤΑ «ΨΗΛΑ ΒΟΥΝΑ»: https://www.youtube.com/watch?v=0bx-Vdu0TTk
.