Jan Saudek 1953 -

[ΦΩΤΟγράφος]

Ο Jan Saudek γεννήθηκε στις 13 Μαΐου του 1935 στην Πράγα, όπου μεγάλωσε και πήγε σχολείο μέχρι τα 15 του. Ο πατέρας του ήταν Εβραίος και συνεπώς καταδιώχθηκε από τους Γερμανούς. Πολλά από τα μέλη της οικογένειάς του πέθαναν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Theresienstadt κατά τη διάρκεια του 2ου Παγκόσμιου Πολέμου. Ο Jan και ο αδελφός του, Karel κρατούνταν σε ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης για παιδιά κοντά στα σύνορα με την Πολωνία. Το 1950 απέκτησε την πρώτη του φωτογραφική μηχανή, μία KODAK BABY Brownie και μαθήτεψε δίπλα σε έναν φωτογράφο. Από το 1952 μέχρι το 1983 δούλεψε σε εργοστάσιο. Το 1958 παντρεύτηκε τη Mary Saudek, με την οποία απέκτησαν δύο παιδιά, τον Samuel και τον David, ενώ το 1970 ήρθε το διαζύγιο. Το 1959 άρχισε να χρησιμοποιεί μια πιο εξελιγμένη φωτογραφική μηχανή, μια Flexaret 6x6, ενώ ασχολήθηκε επίσης με τη ζωγραφική και το σχέδιο.

Αφού τέλειωσε το στρατιωτικό του, το 1963 εμπνεύστηκε από την έκθεση Family of Man και θέλησε να ασχοληθεί σοβαρά με την καλλιτεχνική φωτογραφία. Το 1969 ταξίδεψε στις ΗΠΑ και ενθαρρύνθηκε στη δουλειά του από την κριτική του έφορου τέχνης Hugh Edwards. Επιστρέφοντας στην Πράγα, αναγκάστηκε να δουλεύει με λαθραίο τρόπο σε ένα κελάρι, ώστε να αποφεύγει να δίνει στόχο στη μυστική αστυνομία, καθώς το έργο του στρέφεται σε θέματα προσωπικής ερωτικής ελευθερίας και χρησιμοποιεί με διακριτικότητα πολιτικά σύμβολα διαφθοράς. Από τα τέλη της δεκαετίας του ΄70 σταδιακά έγινε αναγνωρίσιμος στη Δύση ως ο προεξάρχων Τσέχος φωτογράφος.

Το 1983 το πρώτο βιβλίο με το έργο του εκδόθηκε στο αγγλόφωνο κοινό. Μετά από αυτό, το 1984 οι κομμουνιστικές αρχές του επέτρεψαν να πάψει να δουλεύει στο εργοστάσιο και του έδωσαν την άδεια να εργάζεται ως καλλιτέχνης. Το 1987 κατασχέθηκαν από την αστυνομία τα αρχεία με τα αρνητικά του αλλά αργότερα του επιστράφηκαν. Από το 1972 συνεργάστηκε με πολλούς καλλιτέχνες, όπως οι Paule, Karsten Fricke, Marlene και Jean-Pierre Vorlet, Pierre Borhan, Anita Neugebauer και David Travis. Το 1977 συμμετείχε στις «Συναντήσεις της Arles». Από το 1988 έως το 1995 πραγματοποιεί εκθέσεις στο Άμστερνταν, ενώ από το 1989 και για 2 χρόνια εργάζεται για τον Ιαπωνικό οίκο μόδας «Matsuda». Το 1990 του απονέμεται η τιμή «Chevalier des Arts et Lettres». Το 1995 η δεύτερη γυναίκα του Sarah Saudek, του εκδίδει το βιβλίο με τίτλο «Γράμματα» ενώ ο ίδιος αφιερώνει περισσότερο χρόνο στη ζωγραφική, μεταφέροντας στον καμβά πολλά από τα φωτογραφικά του θέματα. Το 1998 παρουσιάστηκε η μεγάλη αναδρομική του έκθεση στην γκαλερί BGH στο Bergamot Station Arts Center του Λος Άνζελες. Ο Saudek ζει και εργάζεται στην Πράγα.

Η πιο γνωστή δουλειά του διακρίνεται από ζωγραφικές παρεμβάσεις με το χέρι σε φωτογραφίες ονειρόκοσμων με γυμνές ή ημίγυμνες φιγούρες περιτριγυρισμένες από μισογκρεμισμένους τοίχους ή χρωματισμένα σκηνικά, συχνά ξαναχρησιμοποιώντας πανομοιότυπα στοιχεία (ένας συννεφιασμένος ουρανός ή μια άποψη της γέφυρας Charles της Πράγας). Στις εικόνες αυτές αντηχούν ζωγραφικά έργα του μέσου του 19ου αιώνα, καθώς επίσης και έργα του ζωγράφου Balthus και του Bernard Faucon. Το πρώιμο φωτογραφικό του έργο χαρακτηρίζεται από την επίκληση της παιδικής ηλικίας, ενώ αργότερα τα έργα του συχνά απεικονίζουν την εξέλιξη από παιδί σε ενήληκα, ξαναφωτογραφίζοντας το άτομο στην ίδια θέση, με την ίδια πόζα και με τα ίδια αντικείμενα μετά από πολλά χρόνια. Θρησκευτικά μοτίβα ή η αμφισημία μεταξύ άνδρα – γυναίκας υπήρξαν επίσης μερικά από τα απαναλαμβανόμενα θέματα του Jan Saudek. Το έργο του αποτέλεσε αντικείμενο λογοκρισίας στη Δύση κατά τη δεκαετία του ΄90.

 

 

 

 

Από τον ίδιο :

 

"Αυτός δεν είναι ένας οδηγός για το πώς να γίνετε ένας , μεγάλος, πλούσιος και διάσημος φωτογράφος, είναι το απόσταγμά της γνώσης μου, που λέει ότι αν θέλεις να φτάσεις στα άκρα, να στερηθείς τα πάντα, για να κερδίσεις φήμη και πλούτο, τότε πρέπει να παρατήσεις τα πάντα, να ζήσεις γιαυτό, να θυσιάσεις τον εαυτό σου σ αυτό και να πετάξεις όλα τα αναμφισβήτητα πολύτιμα πράγματα-και στο τέλος να σταθείς, αναπόφευκτα, ξέπνοος, γέρος και ξεθεωμένος, πολλά χρόνια μετά. Ναι, όπως τότε παλιά.

 

Τότε ήμουν ένας φωτογράφος καλύτερος από ότι είμαι σήμερα, φυσικά-ακριβώς όπως ένα χορευτής είναι πιο εύκαμπτος, ευκίνητος, κι εύστροφος στα τριάντα από ότι στα 60 του, ακόμη κι αν αργότερα, γερνώντας, διδάσκει σοβαρότερα.Και κοίτα, οι άνθρωποι θα με ρωτούσαν τότε Τι σημαίνει αυτό? Τι υποτίθεται ότι εκφράζουν αυτές οι φωτογραφίες? Δεν το καταλαβαίνω.
Μα, ούτε κι εγώ το καταλαβαίνω! Μόνο το φωτογραφίζω. Αυτός που γράφει τις εξηγήσεις του, το κάνει γιατί δεν μπορεί να κάνει αλλιώς. Αλλά εγώ ήθελα (και ακόμη αυτό θέλω) κάτι περισσότερο: θέλω οι άνθρωποι να αρέσουν τις φωτογραφίες μου, οι άνθρωποι της χώρας μου, αμούστακοι έφηβοι, μητέρες με παιδιά, ώριμοι άντρες αποστεγνωμένοι από τη δουλειά, το νέο κορίτσι που κοιτάζεται συνέχεια στον καθρέφτη…
….Επειδή αυτοί είναι αυτοί που ξέρω. Δεν θέλω να τους δώσω οδηγίες ή να τους φορτώσω με διάφορους -ισμούς καλλιτεχνικούς. Απλά θέλω να τους πω ποιό είναι όμορφο, και ότι με ταπεινότητα και τιμή τους προσφέρω τις φωτογραφίες μου.“Προσπαθώ να γράφω ένα πορτρέτο στο φως, την ομορφιά της αφοσιωμένης αγάπης, και της πίστης μέχρι το θάνατο. Το πρόσωπο του σπιτιού που πάντα ήθελα αλλά ποτέ δεν είχα. Είμαι ανίκανος να το εκφράσω αλλά ξέρω πώς να το απεικονίσω..
Κοιτάζω προς τον συννεφιασμένο ορίζοντα και βλέπω να περιμένουν γυναίκες, κομμάτια χρυσού και φήμη. Δεν θα φτάσω εκεί, αλλά τουλάχιστον μπορώ να κοιτάζω,
Θα κοιτάζω πάντα μέσα στο σκοτάδι, πάντα ψάχνοντας για την αντανάκλαση του φωτός..”

[ΒΑΣΙΛΗΣ . Λ]

Θαυμάσια Παρουσίαση φίλη

Μπράβο