Τι σχέση μπορεί να έχει το καρνάγιο με τον Ολυμπιακό;

Λοιπόν, το ελληνικό καρνάγιο, λένε τα λεξικά, είναι δάνειο από το ιταλικό carenaggio, το οποίο ανάγεται στο γαλλικό carénage (μέρος όπου επισκευάζουν τις καρίνες), στο ρήμα caréner και στο ουσιαστικό carène, που είναι η καρίνα του πλοίου. Η γαλλική λέξη ανάγεται τελικά στο λατινικό carina που σήμαινε τόσο την καρίνα όσο και το μισό καρυδότσουφλο.

Οπότε, θα καταλάβατε ότι η λατινική λέξη ενδέχεται να είναι δάνειο από το ελληνικό «καρύινος» (από ξύλο καρυδιάς) οπότε η ετυμολογική μας αλυσίδα θα ξεκινάει από το κάρυον, το καρύδι.

Φυσικά, και η λέξη «καρίνα» έχει παρόμοια ετυμολογία με το «καρνάγιο», με μόνο αμφίβολο σημείο ότι, τόσο ο Μπαμπινιώτης όσο και το ΛΚΝ δίνουν ελληνιστική λέξη «καρίνα» (με τη σημερινή σημασία) που είναι απευθείας δάνειο από τα λατινικά (και ενδεχομένως αντιδάνειο), αλλά εγώ δεν κατάφερα να βρω τέτοιον τύπο ούτε στο Λίντελ Σκοτ ούτε στο TLG.

Υπάρχει βέβαια και ο τύπος «καρένα» -Βάρκα του βάλτου ανάστροφη, φτενή, δίχως καρένα, λέει ο στίχος του Καββαδία, με την τροπή του i σε e όταν βρίσκεται πλάι σε υγρό σύμφωνο.

Υπάρχει όμως και μια άλλη λέξη στη γλώσσα μας, συνώνυμη περίπου με το καρνάγιο. Είναι ο ταρσανάς ή αρσανάς, όπως λέγεται επίσης το μικρό ναυπηγείο.

Ο ταρσανάς είναι δάνειο από το τουρκικό tersane, το οποίο με τη σειρά του προέρχεται, απευθείας ή μέσω ενετικών, από το αραβικό dār as-sinā῾a, που θα πει «εργαστήριο» και κατά λέξη «σπίτι των τεχνών». Η αραβική λέξη μάς θυμίζει το τοπωνύμιο Νταρ ες Σαλάμ, το οποίο κατά λέξη σημαίνει «σπίτι της ειρήνης».

Η αραβική λέξη όμως έχει δώσει και άλλα παρακλάδια. Πέρασε στα ιταλικά ως arzenale και από εκεί διαδόθηκε δυτικότερα, στο γαλλικό arsenal, ομοίως και στα αγγλικά. Από τα γαλλικά πέρασε και στα μεσαιωνικά ελληνικά, ως αρσενάλι (ας θυμηθούμε το «μεγάλο αρσενάλι» στα Χανιά), αρσενάς και αρσανάς, με τη σημασία «ναυπηγείο» και «ναύσταθμος».

Αργότερα, στα αγγλικά και τα γαλλικά, το arsenal πήρε και τη σημασία «οπλαποθήκη, πυριτιδαποθήκη, οπλοστάσιο». Στο Λονδίνο, το Royal Arsenal ιδρύθηκε το 1671 και στους επόμενους αιώνες εξελίχθηκε σε σημαντικό εργοστάσιο όπλων και πυρομαχικών, γνωστό επίσης ως Woolwich Arsenal. Στα τέλη του 19ου αιώνα, εργάτες του εργοστασίου αυτού έφτιαξαν μια ποδοσφαιρική ομάδα που την ονόμασαν Royal Arsenal και αργότερα Woolwich Arsenal -θα το καταλάβατε, πρόκειται για τη θρυλική Άρσεναλ, τους «Κανονιέρηδες» όπως είναι το παρατσούκλι τους,.
Από το ιστολόγιο του Νίκου Σαραντάκου
Με την Arsenal κληρώθηκε να παίξει ο Ολυμπιακός στους 32 του Europa League.

Η ελληνική λέξη του καρνάγιου είναι τροπιστήριο. (Μπαμπινιώτης)