H γαΐτα του Μεσολογγίου

ένα σκάφος που είναι φτιαγμένο για να πλέει στις ιδιάζουσες συνθήκες που επικρατούν στη λιμνοθάλασσα με τα ρηχά νερά, που σε πολλά οημεία δεν ξεπερνούν τα 30 εκατοοτά. Έτσι η μορφή του σκάφους συγκεντρώνει όλα εκείνα τα απαραίτητα χαρακτηριστικό που του επιτρέπουν να είναι ένα χρήσιμο εργαλείο στα χέρια των ψαράδων της περιοχής και ταυτόχρονα να χρησιμεύει ως μέσο μεταφοράς από τόπο σε τόπο στη λιμνοθάλασσα. Τα μικρά βάθη απαιτούν, για την καλή πλευστότητα της «γάιτας», την ύπαρξη εκτεταμένου και επίπεδου πυθμένα και μικρό βύθισμα, για δε την κίνηση της σ' αυτά είναι αρκετή η χρησιμοποίηση ενός κονταριού (σταλικι) που να «πιανει» στον πυθμένα της λιμνοθάλασσας. Μορφολογικά στη «γαϊτα» είναι εύκολο να διακρίνουμε μια κάποια επιρροή που έχει δεχτεί από τη μορφή των θαλασσινών σκαριών, πράγμα άλλωστε που δικαιολογείται από τη γειτνίαση της λιμνοθάλασσας με το παρακείμενο θαλασσινό στοιχείο. Αρκεί να δούμε την ατρακτοειδή μορφή της, σε κάτοψη και αρκετά από τα κατασκευαστικά της στοιχεία για να αντιληφθούμε αυτή την επιρροή. Έτσι, στη «γάιτα» διακρίνουμε την ύπαρξη κουπαστής, λούρου και πάγκων, που θυμίζουν πολύ τις θαλασσινές μας βάρκες. Τα μικρά όμως βάθη της λιμνοθάλασσας, σε συνδυασμό με τα ήρεμα νερά της, κάνουν περιττή την ύπαρξη ισχυρής κατασκευής, που θα αύξανε χωρίς ιδιαίτερο λόγο το κόστος και το χρόνο κατασκευής της «γάιτας» και παράλληλα θα απαιτούσε μεγαλύτερη τεχνική κατάρτιση από τους κατασκευαστές της. To μικρό ιδιότυπο ξύλινο ιστιοφόρο σκάφος που η ναυπήγησή του φέρεται να ξεκίνησε στα παράλια της Μικράς Ασίας.Aναπτύχθηκαν κυρίως στο κόλπο της Σμύρνης και βεβαίως στη Κωνσταντινούπολη.Στην Ελλάδα γάιτες χρησιμοποιήθηκαν κυρίως στη Λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου, στο Λακωνικό κόλπο και ελάχιστα στον Αργοσαρωνικό.