Παζάρι Ξάνθης!

Επειδή θεωρώ το παζάρι της πόλης μου πολύ σημαντικό φωτογραφικό μου θέμα,επιτρέψτε τον πλεονασμό μου με επιπλέον εικόνες και πληροφορίες!Ανάρτηση αφιερωμένη στον φίλο μου ΚαστοριανοΘεσσαλονικιό Γιώργο Νικολαιδη που μου το ζήτησε!Ο χαρακτηρισμός της Ξάνθης, ως πόλη με τα χίλια χρώματα δικαιώνεται εάν περιδιαβεί κανείς τα σοκάκια της Παλιάς Πόλης, τους δρόμους και τις αγορές της. Η ονομασία αυτή δικαιώνεται ακόμη περισσότερο με μια επίσκεψη στο γραφικό Παζάρι της με τα άπειρα ηχοχρώματα.
Ο Παναγιώτης Μουχτάρης στο βιβλίο του γράφει:
"Την ημέρα του Σαββάτου, γέμιζε η μικρή, τότε, πλατεία από διάφορα είδη πρώτης ανάγκης - της εποχής εκείνης εννοείται. Οι χωρικοί έφερναν ξύλα με τα γαϊδουράκια και τα αράδιαζαν και τα πουλούσαν δεσμίδες-δεσμίδες. Πλούσια σεργκιά* γεμάτα με χωματένια, μπακιρένια και ξύλινα σκεύη, ιδίως πολλά ξύλινα κουτάλια, γιατί τότε έτρωγαν με τέτοια.
Ξεχωριστά πουλούσαν τις κουρελούδες, τους μπασμάδες (υφάσματα), τις ψάθες, τις γαλέντζες (τσόκαρα) και τα γεμινιά και τσαρούχια.
Ο ταχινιένιος χαλβάς με σεμίτια* και ο σπεσιαλιτέ χαλβάς μέσα σε κάσσες, που ήταν άσπρος και αραιός, με γεύση του σημερινού μαντολάτου (που δεν παρέλειπε κάθε αρραβωνιασμένος να πάει στο κορίτσι του).
Το μαλεπί, το σαλέπι, ως και ο μποζάς (ο μποζάς γινόταν από κριθάρι και μαγιά μπίρας)... Για κολατσιό πουλούσαν μέσα σε ταψιά κουκουρέτσι.
Κάθε ημέρα του παζαριού πήγαιναν όλοι οι Ξανθιώτες με τα ζεμπίλια ή καλάθια και ψώνιζαν για όλη την εβδομάδα ό,τι χρειαζόντουσαν.
Γύρω στην πλατεία είχαν το στέκι τους τα λαντόνια* και -όσες χωρούσαν- βοϊδάμαξες χωρικών. Τα ζώα τα πήγαιναν στα χάνια*, όπου και οι ίδιοι κοιμόντουσαν εκεί αραδιασμένοι πολλοί μαζί, επάνω σε ψάθες και για μαξιλάρι έβαζαν τα παπούτσια τους.
Τα κρεοπωλεία ήσαν διασκορπισμένα σε διάφορα σημεία και τα κρέατα ήσαν ως επί το πλείστον κατσικίσια και προβατίσια.
Ψάρια υπήρχαν στο Μπαλούκ Παζάρ στην οδό Βασιλέως Κωνσταντίνου".
Μέχρι και σήμερα στο παζάρι της Ξάνθης άνθρωποι με διαφορετική γλώσσα, θρησκεία, και καταγωγή εμπορεύονται τις πραμάτειες τους: Εγχώρια προϊόντα, κιλίμια και χαλιά, ενδύματα, φρούτα και λαχανικά καθώς και ό,τι μπορεί να φανταστεί κανείς παράλληλα με την παρουσία των κατοίκων της περιοχής συνθέτουν ένα πολύχρωμο ψηφιδωτό. Ένα αμάλγαμα φωνών, προϊόντων, φυλών και θρησκειών αναδεικνύει την ατμόσφαιρα από την μακρόχρονη συνύπαρξη και τη σημερινή συμβίωση του χριστιανικού και μουσουλμανικού στοιχείου.
Κάθε Σάββατο το κέντρο τη πόλης σφύζει από ζωή, εργατικότητα και πάθος για ανάπτυξη και πρόοδο:
Με το πλήθος των εμπορικών καταστημάτων και το —πάντα πολύβουο παζάρι της που δεν συναντάται σχεδόν πουθενά.
Σημειώσεις:
Ζεμπίλι=δίχτυ όπου έβαζαν τα ψώνια
λαντόνι=άμαξα (αλλιώς παϊτόνι)
σεργκιά=πάγκοι
σεμίτια=σουσάμια
χάνια=πανδοχεία
μαχαλάς=γειτονιά
δεσμίδα=στοίβα
μπασμάς=ύφασμα (αλατζάς)
γεμινιά=στάμνες
γαλέντζα=γαλότσα
χουλιάρα=κουτάλα