Πρωτάτο, Καρυές.

Οι Καρυές είναι πρωτεύουσα του Αγίου Όρους, τουλάχιστον από τον 10ο αιώνα.
Πριν ήταν τοποθεσία κοντά στη διώρυγα του Ξέρξη. Αυτό επιβεβαιώνεται από σιγίλιο του αυτοκράτορα Λέοντα ΣΤ΄ του Σοφού, όπου ονόμαζε εκείνη τη θέση Παλαιά. Η παλαιά της ονομασία ήταν Μέση, λόγω του γεγονότος ότι βρίσκεται στη μέση της χερσονήσου. Στις Καρυές είναι η έδρα του Πρώτου. Στις Καρυές διαμένουν και οι αντιπρόσωποι των 19 εκ των 20 μονών στα κτήρια, που ονομάζονται Κονάκια. Σε απόσταση 5 λεπτών από τις Καρυές βρίσκεται η Μονή Κουτλουμουσίου, η οποία δε διαθέτει κονάκι επειδή είναι πολύ κοντά. Επίσης σε απόσταση 5 λεπτών βρίσκεται και η σκήτη του Αγίου Ανδρέα.
Κεντρικός ναός των Καρυών είναι το Πρωτάτο, στο οποίο βρίσκεται η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας το Άξιον Εστί. Αξιόλογος ναός είναι επίσης η λε΄γομενη «Μολυβοκκλησία» , η οποία είναι παρεκκλήσιο της Κοιμήσεως Θεοτόκου του χιλιανδαρινού κελίου. Ως κτήτορες αναφέρονται βάσει της κτητορικής επιγραφής οι Μακάριος και Δημήτριος από το Janjevo του Κοσόβου στα 1536/7 και η αγιογράφηση αργότερα από ανώνυμους Κρήτες ζωγράφους στα 1541.
Τέλος υπάρχουν τα κτίρια του Διοικητηρίου, της Αστυνομίας, του ιατρείου, του ταχυδρομείου, φούρνος, μαγαζιά με εκκλησιαστικά είδη και κελιά μοναχών. Στις Καρυές λειτουργούν Εκκλησιαστικό Γυμνάσιο και Εκκλησιαστικό Λύκειο της Αθωνιάδος Σχολής.